Theo Francken reageerde naar aanleiding van de commissie Defensie waar onder meer de militaire hulp aan Oekraïne wordt besproken. “Die hulp komt vooral te laat. Dat is keer op keer zo. Blijkbaar hebben we niet het inzicht om bepaalde situaties, zoals ook in Afghanistan, correct in te schatten en handelen we steeds reactief, nooit proactief. Oekraïne vroeg al weken geleden om hulp, maar daar hebben we toen nooit op gereageerd. De signalen die wezen op een grootschalige invasie waren nochtans niet van de minste”, aldus Theo.
Doffe ellende
Ook de leveringen zelf zijn volgens hem ‘doffe ellende’: “Die beloofde brandstof geraakt voorlopig niet daar, omdat we niet over voldoende transportmiddelen beschikken. We leveren 5.000 oude en soms versleten machinegeweren, en dan nog zonder munitie. En die raketwerpers hebben onze soldaten eigenlijk zelf nodig als ze in Roemenië wordt gestationeerd.” Theo wil daarom dat premier De Croo zo snel mogelijk samenzit met FN Herstal en Waals minister-president Di Rupo om extra aankopen van munitie en misschien wapens te bespreken.
Kip zonder kop
Wapenleveringen zijn volgens Theo Francken van een andere orde dan jachtvliegtuigen sturen of Oekraïne een snel lidmaatschap van de EU beloven. “In dat opzicht communiceert de Europese Unie amateuristisch en als een kip zonder kop”, zegt het Kamerlid. “Je merkt gewoon dat er bij de EU onvoldoende kennis en expertise zit om met dit soort zaken om te gaan. De NAVO heeft die expertise wél. Dus laat het a.u.b. aan de verdragsorganisatie over om te bepalen wat kan en niet kan. Ik wil natuurlijk dat Oekraïne het pleit wint, maar we mogen het grotere geheel niet uit het oog verliezen.”
Hart hoog, hoofd koel
Dat grotere geheel is de constante dreiging van een verdere escalatie van het conflict. “Hou het hart hoog en het hoofd koel”, zegt Theo. “We kunnen en moeten nog heel wat doen wat betreft economische sancties, maar we moeten niet verwachten dat Poetin zich meteen gaat terugtrekken. Dat gaat hij ook niet doen als we plots F-16’s sturen. Maar in dat geval zitten we wel in een artikel 5-logica en is de kans op een grootschalige oorlog - tussen kernmachten - veel groter. Laten we dus het hoofd koel houden en ons concentreren op bijkomende economische sancties”, bepleit Theo.
Screening van vluchtelingen
Ondertussen zet Europa zich schrap voor een nieuwe vluchtelingenstroom. “We moeten zeker ons hart tonen, maar ik stel me vragen bij de halsoverkop-communicatie van staatssecretaris Mahdi. Gemeenten kregen maandagavond een schrijven om snel te laten weten hoe ze die opvang gaan organiseren. Ik ben sowieso terughoudend als het gaat over opvang bij mensen thuis, maar ook qua collectieve opvang komt er nog wat bij kijken. Zo zou er toch federaal een screening moeten komen: wie zijn die mensen, zijn ze gekend bij de Staatsveiligheid, zijn het wel echte Oekraïners? En wat met psychosociale begeleiding voor vluchtelingen met posttraumatische stresssyndromen? Dat kan je toch niet zomaar aan de gemeente of individuele burgers overlaten? Die hebben daar de expertise niet voor.
Defensie is beste verzekering
Theo Francken zal naar aanleiding van de commissie ook een pleidooi houden bij premier De Croo om meer geld op tafel te leggen voor onze defensie. “De regering richt zich naar een verhoging van het defensiebudget tot 1,5 procent van het BBP tegen 2030. Laten we dat optrekken naar 2 procent, wat ook de NAVO-norm is. Zo kunnen we werken aan een echte revival van ons defensieapparaat en opnieuw een echte veiligheids- en weerbaarheidscultuur creëren. We zijn te lang de meest vadsige leerling van de klas geweest. Defensie is onze beste verzekering.”