De Europese Commissie wil de defensie-industrie van de EU op korte termijn versterken, onder andere door gezamenlijke wapenaankopen te stimuleren en percentages vast te leggen voor investeringen in de Europese economie. Francken: “De situatie is ernstig en we moeten gaan naar een structurele versterking van de defensiecapaciteiten. Het is echter noodzakelijk om naar een meer geïntegreerde aanpak binnen de bestaande kaders van de EU te gaan. Ik mis vooral de Europese bereidheid om problemen bij haar eigen militaire projecten te analyseren en op te lossen. (A400M, NH-90, Eurocopter Tiger en de Eurofighter).”
Francken waarschuwt voor protectionisme en betwijfelt of Europa op korte termijn de Amerikaanse defensie-industrie kan evenaren. Hij benadrukt dat efficiëntie en verhoging van de output prioriteiten moeten zijn en dat Europa niet enkel moet kiezen voor chauvinisme.
1,5 miljard euro is compleet onvoldoende
Daarnaast is financiering cruciaal voor een competitief Europees industrieel complex. De voorgestelde 1,5 miljard euro is compleet onvoldoende. Alternatieve financieringsmechanismen, zoals gezamenlijke defensieobligaties, waar de Vivaldi-regering voor pleit, zijn geen goede zaak. Francken: “De EU heeft de middelen vandaag zonder dat de burger bijkomend belast moet worden, maar legt haar budgettaire prioriteiten verkeerd bij bijvoorbeeld de cohesiefondsen.”
Private investeringen ondersteunen
Ook Europees Parlementslid Johan Van Overtveldt deelt de zorgen over financiering: “De nieuwe strategie voorziet in een ambitieuze financiering vanaf 2028. De herziening van de huidige meerjarenbegroting is echter nog maar net afgerond, met slechts een minimale inspanning voor defensie. Enige consistentie zou welkom zijn." Daarnaast merkt het Europarlementslid op dat de Commissie dat ze erg dirigistisch wil optreden. Van Overtveldt: “Het zou veel verstandiger zijn om private investeringen aan te moedigen, de lidstaten kunnen die ondersteunen via premies en/of gerichte belastingkortingen.
Politieke struikelblok
Ook de goedkeuring door nationale hoofdsteden zal een uitdaging zijn. Kleinere landen zullen mogelijk slechts een beperkte rol kunnen spelen in dit project. Theo Francken: “Ik wil het nog wel zien hoe snel de Fransen bereid zijn Europees te kopen als het niet hun project is, of hoe snel de Waalse partijen de wapens van FN-Herstal willen loslaten”.
Russische tegoeden
Van Overtveldt dringt ook aan op urgentie met betrekking tot steun aan Oekraïne en de aanwending van bevroren Russische tegoeden. Hij roept op tot concrete actie en benadrukt de noodzaak van een coördinatiegericht kader voor efficiënte financiering.