Al in 2014 beloofde België 2 procent van het bbp aan Defensie te besteden, tegen 2024 nog wel. Het was toenmalig premier Di Rupo die dit engagement ondertekende op de NAVO-top in Wales. De regering herhaalt nu de intentie om dit waar te maken, al is het 11 jaar (!) na datum.
Het Vivaldi-regeerakkoord schrijft voor dat we tegen 2030 gaan voor ‘het gemiddelde van de Europese niet-nucleaire NAVO-bondgenoten’. Maar door de oorlog in Oekraïne en de forse verhogingen van de defensiebudgetten in Europa is dat gemiddelde tegen 2030 recent fors gestegen tot 2,1 procent. België blijft met 1,54 procent in 2030 en 2 procent in 2035 stevig onder de lat. Vivaldi schendt dus haar eigen regeerakkoord.
Geen euro extra voor defensie
Overigens, er komt met deze deal deze legislatuur géén euro extra geld voor defensie bij. Alles blijft zoals eerder gepland, een groeipad voor 1,54 procent tegen 2030 en een ‘intentie’ van 2 procent tegen 2035. Geen derde fregat, geen extra F35’s, geen bijkomende investeringen in de landmacht, …
Belgisch nep-pateeke
De enige verdienste van dit akkoord is dat de premier met ‘een intentie’ naar de cruciale NAVO-top in Madrid zal kunnen. Dat is op zich al iets, aangezien het er lange tijd naar uit zag dat we er - als zowat enige NAVO-lid - met lege handen zouden staan. Al blijft het afwachten op de reactie van de bondgenoten. Gaan ze in dit Belgisch nep-pateeke bijten of niet?
Koehandel
Achter de defensiedeal steekt overigens een heuse koehandel. Links eiste en kreeg compensaties, zoals de verlenging van de btw-verlaging op energie en het sociaal tarief. Ook de doelstelling van 0,7 procent van het bbp voor ontwikkelingssamenwerking wordt moeiteloos gehaald in 2030. Dat is geen ‘intentie.’ Theo Francken stelde voor om het recordbudget voor asielopvang in die 0,7 procent mee te tellen – zoals in Nederland - , maar dat werd natuurlijk van tafel geveegd.
Europees carcan
De deal wordt ook gekoppeld aan enkele voorwaarden: meer Europese samenwerking en aankopen, meer economische return, meer geld voor ‘Hulp aan de natie’ en dus militaire inzet in België, ecologische transitie en geen extra aankopen in de Verenigde Staten maar alles Europees. “Ik stel me daar toch vragen bij”, zegt Theo Francken. “Meer Europese militaire samenwerking, ok. Maar waarom zouden we ons binden aan een Europees carcan qua aankopen, terwijl heel wat niet-Europese NAVO-bondgenoten uiterst performant materiaal maken.”
Anti Amerika
De PS en ECOLO koesteren al decennia anti-Amerikaanse sentimenten. Dat antiamerikanisme delen ze met de grote Franse broer. “Kortzichtig”, vindt Theo. “Zonder de diplomatieke en militaire steun van niet-EU NAVO-bondgenoten als de VS, het VK, Canada, Noorwegen en Turkije, stellen we niet veel voor. Alle grote militaire operaties van de laatste 20 jaar gebeurden met hun steun. Zonder hadden we zelfs niet kunnen gaan. Laten we dat maar niet vergeten.”
